Inteligencja zależy zarówno od odziedziczonego genotypu jak i od wpływu środowiska. Aby ją rozwijać dziecko powinno przebywać w stymulującym je otoczeniu.
W tym kontekście nieoceniona jest rola przedszkola, które zapewnia zarówno odpowiednie zajęcia, jak i możliwość spędzania czasu w grupie rówieśników.
W przypadku dzieci w wieku żłobkowym czy przedszkolnym bardzo ważny jest harmonijny rozwój we wszystkich aspektach, które możemy wyróżnić na podstawie teorii inteligencji wielorakich Howarda Gardnera. Są to inteligencja: językowa, logiczno-matematyczna, wizualno-przestrzenna, muzyczna, interpersonalna i intrapersonalna, ruchowa oraz przyrodnicza.
– W Piccolo Leonardo dostarczamy maluchom bodźców wpływających na kształtowanie każdego ważnego obszaru. Równocześnie staramy się rozpoznać, który rodzaj inteligencji jest u dziecka dominujący, co w przyszłości będzie ważne, chociażby do wybrania najlepszej dla niego metody nauki – mówi Marta Załuskowska, psycholog i dyrektor Żłobka i Przedszkola Włoskiego Piccolo Leonardo.
Jak kształtować inteligencję u maluchów? Ogromną rolę odgrywa zabawa, czas spędzony z rodzicami, nauczycielami oraz rówieśnikami. Metody, które się sprawdzają i są lubiane przez dzieci to:
- czytanie książek, również takich z zagadkami, zadaniami lub ilustracjami, do których maluchy mogą same ułożyć historię oraz wspólne wymyślanie bajek (zaczyna opiekun, a dziecko dopowiada resztę);
- śpiewanie piosenek i nauka wierszyków;
- zabawy w dom, sklep czy gabinet lekarski;
- dzielenie na zbiory np. klocków, kasztanów oraz znajdowanie rytmów w otoczeniu i samodzielne ich układanie bądź odtwarzanie (np. wzór z guzików);
- układanie puzzli lub kart z obrazkami w logiczne ciągi i korzystanie z zabawek rozwijających koncentrację (np. klocki Jenga);
- zajęcia manualne, chociażby budowanie z klocków czy papieroplastyka; zabawy z plasteliną lub masą solną, rysowanie, wydzieranie, wyklejanie;
- odtwarzanie sytuacji pokazanej na rysunku;
- różnego rodzaju ruch – taniec, spacery, gimnastyka, pokonywanie torów przeszkód;
- słuchanie szumu wiatru, deszczu, fal oraz muzyki, odgadywanie, z której strony dobiega dźwięk, samodzielne wykonywanie instrumentów perkusyjnych, np. grzechotek;
- obserwowanie zmian zachodzących w przyrodzie, pielęgnacja własnej grządki lub roślinek w doniczkach; wizyty w ogrodzie botanicznym, w zoo lub na działce; prowadzenie kalendarza pogody;
- udział w zajęciach umuzykalniających według metody Gordona lub Orffa.
Wiele ze wskazanych propozycji można zastosować w domu, miło spędzając czas z dzieckiem i uzupełniając zajęcia przedszkolne. Jednak dla prawidłowego rozwoju inteligencji emocjonalnej niezbędna jest grupa. To właśnie w przedszkolu, w środowisku rówieśników, dzieci poznają różne role społeczne i obowiązki, uczą się wspólnego działania oraz budowania relacji z innymi. Dowiadują się też, co to jest szacunek oraz asertywność, a także umiejętność dokonywania wyborów.
– Chcemy, aby dzieci były jak najbardziej samodzielne i potrafiły podejmować decyzje, umiały wyrażać własne zdanie, mówić o swoich potrzebach oraz grzecznie odmawiać. Są to ważne umiejętności, szczególnie we współczesnym społeczeństwie, i należy je kształtować od dzieciństwa – uzupełnia Marta Załuskowska.
Żłobek i Przedszkole Włoskie Piccolo Leonardo, Warszawa
