Jak pomóc dziecku zapanować nad trudnymi emocjami?
Złość i agresja u dzieci, objawiające się już w pierwszych tygodniach życia, mogą wywołać uczucie bezradności u rodziców. Nie wiedzą, jak postępować i w jaki sposób zapobiegać wybuchom niezadowolenia. Często zastanawiają się, co robią nieprawidłowo i dlaczego, mimo ich starań, nie udaje im się uspokoić grymaszącego niemowlęcia lub rozzłoszczonego kilkulatka. Thomas B. Brazelton i Joshua D. Sparrow w swojej książce wyjaśniają, jakie mechanizmy zachodzą w rozwoju dziecka, dlaczego jest narażone na wybuchy gniewu i przygotowują rodzica na możliwe niebezpieczeństwa, czyhające na niego i jego pociechę wraz z nowymi doświadczeniami.
Zaletą książki jest jej przejrzysty podział, który umożliwia szybsze znalezienia informacji, interesujących czytelnika. W rozdziale pierwszym autorzy zwracają uwagę na symptomy złości oraz wyjaśniają, w jaki sposób nauczyć dziecko rozpoznawać gniew i panować nad nim. Następnie opisują charakterystyczne dla danego wieku zachowania agresywne, zaczynając od płodu, a kończąc na sześciolatku. W ostatnim rozdziale udzielają wskazówek czytelnikowi, jak prawidłowo reagować na najczęściej spotykane napady złości.
Autorzy starają się poniekąd wyprowadzić czytelnika z błędu – agresja i złość u dziecka nie zawsze muszą wiązać się z zachowaniami niepożądanymi i negatywnymi. Najczęściej są wołaniem o pomoc, sposobem na komunikację, próbą poznawania reakcji dorosłych. Jednak wśród opisanych sytuacji zdarzają się również takie, które powinny być sygnałem ostrzegawczym dla rodziców. Jak je rozpoznawać i nie dopuścić do pogłębiania się problemu? Thomas B. Brazelton i Joshua D. Sparrow odpowiadają na te pytania, zapoznają czytelnika ze światem dziecka, który jest skomplikowany i możliwy do okiełznania jedynie przy pomocy rodziców.
Książka „Złość i agresja u dzieci” podejmuje również kontrowersyjne problemy, takie jak oglądanie telewizji czy też korzystanie z Internetu przez dziecko. Autorzy zajmują stanowisko w tej sprawie i dzielą się opinią na temat szerzącej się w dzisiejszych czasach przemocy wśród uczniów szkół. Opierają się przy tym na badaniach, które pokazują skalę problemu.
Książkę z powodzeniem można nazwać przewodnikiem dla rodziców – zarówno dla tych, którzy chcą uniknąć niechcianych i stresujących sytuacji, jak i tych, którzy już się z nimi zetknęli. Ta niezbyt obszerna książka, napisana przystępnym językiem, pozwoli z większym zrozumieniem i empatią spojrzeć na dziecko.
Thomas B. Brazelton, Joshua D. Sparrow, „Złość i agresja u dzieci”, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2017.
Katarzyna Lubińska
