Najlepszy nieoficjalny podręcznik do edukacji seksualnej, jaki mogłabyś sobie wymarzyć – dla siebie, swoich dzieci i całego społeczeństwa.
Czy istnieją osoby, które gorący w ostatnich latach temat edukacji seksualnej młodzieży pozostawia obojętnymi? Niewątpliwie, choć ja takich nie spotkałam. Trafiam raczej na skrajności. Słyszę i czytam, że albo edukacja seksualna jest konieczna i to karygodne, że jeszcze jej nie ma w szkołach, albo przeciwnie – to skandal, że w ogóle się taki pomysł rozważa. Czego obawiają się przeciwnicy? Cóż, według nich tego typu edukacja oznacza seksualizację małych dzieci, naukę masturbacji w przedszkolach, patologizację od najmłodszych lat, uraz na całe życie i wiele innych spaczeń, których nie będzie się dało wyprostować.
W odpowiedzi na burze szalejące w obu obozach powstała książka „Sex edukacja”, będąca czymś w rodzaju poradniko-podręcznika. (W oryginale została wydana pod koniec 2018 roku). Jej autorka – Jennifer Lang – skupiła się nie na fizycznych aspektach dojrzewania i seksu, lecz na warstwie psychicznej. Kiedy bowiem dorośli wykłócają się o to, czy młodzi mają prawo do wiedzy o swoim ciele i budzącej się seksualności, sami zainteresowani pozostają zagubieni. Szukają odpowiedzi na pytania w niewłaściwych źródłach: wśród znajomych, którzy wiedzą niewiele więcej od nich, albo w internecie, gdzie znajduje się masa treści o wątpliwej wiarygodności. Podejmują decyzje, które mogą zaważyć na całym ich życiu. Rozpoczynają współżycie zbyt wcześnie (pod presją partnera czy znajomych), źle się zabezpieczają (wszak podobno dwie prezerwatywy są lepsze niż jedna), nie zabezpieczają się wcale (przecież nie można zarazić się chorobą weneryczną podczas pierwszego razu!), pozwalają na przekraczanie barier (żeby zatrzymać partnera bądź wydać się kimś fajniejszym, bardziej wyluzowanym).
W „Sex edukacji” mnóstwo miejsca zostało poświęcone zagadnieniu, o którym ostatnio jest bardzo głośno: świadomej zgodzie. Lang w prosty, pełen zrozumienia, ale i merytoryczny sposób wyjaśnia, kto, kiedy, w jakich sytuacjach i dlaczego może zgodzić się na zbliżenie seksualne, a kto, kiedy, w jakich sytuacjach i dlaczego nie powinien bądź nie może (np. z uwagi na ograniczenia prawne). Rozgranicza przy tym negatywne (nieudane) przeżycie seksualne od nadużycia. Nie zniechęca do masturbacji, nie straszy przed seksem, nie nakłania do czystości. Ale też nie robi rzeczy przeciwnych! Morał poradnika można streścić w słowach: „Jeśli nie jesteś na coś gotowy lub w ogóle nie chcesz tego robić – okej. A jeśli chcesz już spróbować, to też okej. Musisz jednak mieć wstępną wiedzę, która pozwoli ci zachować bezpieczeństwo”. Tylko i aż tyle.
Nie jestem matką, jednak mam trójkę młodszego rodzeństwa. Dodatkowo, z uwagi na moje hobby, utrzymuję stały kontakt z osobami sporo ode mnie młodszymi, w tym licealistami. Czytając „Sex edukację”, czułam, że to książka idealna dla nich. Taka, którą chętnie oddałabym w ręce sióstr: zarówno tej osiemnastoletniej, jak i tej chodzącej do środkowej klasy podstawówki. Nie ma w niej nic nieprawdziwego, oburzającego, podejrzanego etycznie ani obrzydliwego. Wprost przeciwnie – Lang zapisała wszystkie słowa, które młodzież powinna usłyszeć od swoich rodziców. Jeśli zaś oni nie czują się kompetentni, brakuje im odwagi bądź czują wstyd, słowa te młodzież powinna usłyszeć w szkole, na lekcjach edukacji seksualnej.
Niestety póki co na porządną edukację seksualną w szkołach nie mamy co liczyć. Uważam, że w takiej sytuacji podarowanie dzieciom „Sex edukacji” to najlepsze, co możemy zrobić. (Oczywiście poza szczerą, otwartą, nieskrępowaną rozmową!)
Jennifer Lang, Sex edukacja, Warszawa, Laurum, 2020
Olga Kublik
