Czy „Od mikmaka do zazuli. Atlas regionalizmów dla dzieci” zabrał naszą rodzinę w interesującą podróż po Polsce?
Jak tylko dowiedziałam się o wydaniu „Od mikmaka do zazuli. Atlas regionalizmów dla dzieci” autorstwa Michała Rusinka to zapragnęłam mieć tę książkę w domu. Nie dość, że absolutnie uwielbiam regionalizmy polskie (zarówno słowne, jak i kulinarne), to jeszcze dodatkowo pomyślałam, że książka ta będzie skarbnicą wiedzy dla naszego synka, który mieszka razem z nami poza krajem. Nie będę ukrywać – wprost nie mogłam się jej doczekać! Kiedy jednak książka w końcu trafiła w moje ręce, poczułam lekkie rozczarowanie, gdy zorientowałam się, jaka jest cieniutka. Tyle regionów, tyle regionalizmów, a tutaj taka mizerniutka książeczka? Oprawa jest twarda, okładka przepiękna i zapowiada, że w środku znajdziemy same skarby. A tam co? Nieco ponad 50 stron, gdzie tak naprawdę znaczną większość kartek zajmują ilustracje.
Skoro już wspomniałam o ilustracjach, to może właśnie od nich zacznę omawiać tę pozycję. Znacie to powiedzenie „Nie oceniaj książki po okładce”? Zapewne tak, jest ono bardzo trafne – zarówno dosłownie, jak i w przenośni. Okładka ozdobiona jest przepięknym kwiatowym motywem charakterystycznym dla Polski. Jednak ilustracje w książce są w dużej mierze dość osobliwe i różnią się znacznie od moich wyobrażeń. Część rysunków nawiązuje faktycznie do regionu czy miasta, jaki akurat jest na danej stronicy omawiany, ale reszta to dość swobodna artystycznie twórczość, która z Polską i regionalizmami ma niewiele wspólnego. Szczególnie ilustracja odnosząca się do Kaszub wprawiła mnie w lekką konsternację. Uważam, że to dość zmarnowany potencjał. Moim zdaniem dużo lepiej by było, gdyby rysunki pozwalały dziecku dodatkowo zbudować odpowiednie skojarzenia z danym regionem. Nie zrozumcie mnie źle, te ilustracje będą się podobać dzieciom, tylko według mnie nic nie wnoszą, nie są uzupełnieniem treści.
Pomówmy jednak zatem o treści, która sama w sobie również nie zrobiła na mnie szczególnie pozytywnego wrażenia. Przede wszystkim niektóre słowa zdecydowanie nie kojarzą mi się z danym miastem. Nie jestem ekspertem językowym, ale podczas lektury nachodziły mnie pewne wątpliwości, zwłaszcza przy „jumie” uznanej za słowo „rdzennie warszawskie”. Prócz tego, stwierdzenie, że książka ta jest poświęcona regionalizmom, jest nieco na wyrost. Polskie słówka charakterystyczne dla każdego regionu to naprawdę bogaty temat, a tutaj zamiast być esencją tej książki są wspomniane tak lakonicznie, że wręcz nie do końca ma to sens. Ot, garść ciekawostek, średnio interesujących w dodatku. Raczej nie jest wyjaśniane, skąd dane słowo się wzięło, a w wielu przypadkach na całe miasto czy region, które są bardzo bogate w regionalizmy, otrzymujemy aż jedno słówko i dużą ilustrację, jak np. w przypadku częstochowskiej zrywki, czyli reklamówki jednorazowej. Dla mnie wielki rysunek siatki jest wątpliwym dodatkiem do książki o regionalizmach i takich przykładów mogłabym podać jeszcze wiele.
Z bólem serca nie polecam „Od mikmaka do zazuli. Atlas regionalizmów dla dzieci”, bo choć pomysł jest świetny i stanowi bardzo wdzięczny temat, którym warto interesować nasze pociechy, to realizacja jest bardzo mierna. Niewykorzystany potencjał, a szkoda.
„Od mikmaka do zazuli. Atlas regionalizmów dla dzieci”, Michał Rusinek, Wydawnictwa Bezdroża, Gliwice, 2020
Joanna Adamski
