Styczeń to czas, w którym wchodzi w życie wiele nowych regulacji. Tak jest także w tym roku - 2 stycznia zaczęła obowiązywać nowelizacja dotycząca urlopu wychowawczego.
Z pewnością wpłynie ona na życie zawodowe i rodzinne wielu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
Wymiar urlopu wychowawczego
Wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy i jest dzielony między pracowników-rodziców w stosunku 35:1. Oznacza to, że jedno z nich może opiekować się dzieckiem 35 miesięcy, natomiast drugie wyłącznie przez miesiąc. Nie można swobodnie przesuwać granicy urlopu między rodzicami, a jeżeli nie zdecydują się oni na wykorzystanie miesiąca urlopu wychowawczego, tracą do niego prawo i urlop wychowawczy będzie wynosił 35 miesięcy, które będzie mogło wykorzystać tylko jeno z nich.
Sytuacja zmienia się w przypadku śmierci lub pozbawienia, ograniczenia lub zawieszenia praw rodzicielskich jednego z rodziców. W takiej sytuacji jedyną osobą, uprawnioną do opieki nad dzieckiem jest drugi rodzic, w naturalny sposób będzie mu więc przysługiwać całość urlopu wychowawczego, czyli 36 miesięcy. Warto podkreślić, że przepisy nie przewidują zwiększonego limitu urlopu w przypadku rodziców, których dziecko jest niepełnosprawne.
Urlop wychowawczy - oboje rodzice czy jedno z nich?
Zmiany z 2 stycznia 2016 roku wprowadzają możliwość wspólnego wykorzystania urlopu wychowawczego przez pracowników-rodziców. Jest to spora zmiana - do tej pory rodzice mogli zajmować się dzieckiem wspólnie jedynie przez 4 miesiące. Od stycznia bieżącego roku będą oni mieli możliwość opiekować się dzieckiem wspólnie, pod warunkiem, że łączny wymiar urlopu wychowawczego nie przekroczy wymiaru 36 miesięcy.
Dziecko do 6 roku życia a urlop wychowawczy
Kolejną dużą zmianą jest przedłużenie okresu, w którym rodzice mogą wykorzystać urlop wychowawczy - od tej pory był to czas do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończyło 5 lat, obecnie - do końca roku kalendarzowego, w którym kończy ono 6. rok życia. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z rodzicami dziecka niepełnosprawnego, mogą oni wybrać urlop wychowawczy do 18. roku życia dziecka. Nie ulega natomiast zmianie możliwość podzielenia urlopu na pięć części.
Jeśli rodzice decydują się na pierwsze wykorzystanie urlopu wychowawczego w chwili, gdy dziecko ukończy 3 lata, jego wymiar zmniejszy się i niezależnie od części wykorzystanego urlopu będzie on obowiązywał wyłącznie do czasu, aż dziecko skończy 6 lat.
Wniosek o urlop wychowawczy
Zgodnie z nowelizacją zmianie ulega także termin złożenia wniosku o urlop wychowawczy - od tej pory należy go złożyć najpóźniej 21 dni przed planowanym początkiem urlopu, nie zaś tak, jak było do tej pory, czyli 14 dni. Jest to o tyle istotne, że to od daty złożenia wniosku uzależniony jest początek urlopu - pracodawca może ustalić datę rozpoczęcia urlopu na 21. dzień po złożeniu przez pracownika wniosku. Jeżeli rodzic zrezygnuje z urlopu, jest zobowiązany poinformować o tym pracodawcę nie później niż 7 dni przez planowanym rozpoczęciem urlopu.
Andrzej Lazarowicz, specjalista ds. prawa gospodarczego wfirma.pl
