Choć większość rodziców w Polsce deklaruje, że ma odpowiednią wiedzę o zagrożeniach, które mogą spotkać dzieci w internecie, to 80 proc. z nich nie instaluje na urządzeniach programów ochronnych przed szkodliwymi treściami.
Skąd dorośli mogą czerpać wiedzę o ryzykownych zjawiskach w sieci i o tym, jak przygotować najmłodszych do bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych? Z pomocą przychodzi kurs „Bezpiecznie Tu i Tam”.
Młodzi ludzie nie znają świata bez technologii, a na co dzień towarzyszą im ekrany komputerów, tabletów i smartfonów. Narzędzia te dają im możliwości rozwijania talentów, zdobywania informacji, bycia w kontakcie z innymi. Ale niosą za sobą także różne ryzyka. Warto, aby dorośli potrafili im przeciwdziałać. Według badania przeprowadzonego przez TNS we współpracy z Fundacją Orange i Fundacją Dzieci Niczyje, największą obawą rodziców jest kontakt dzieci z niebezpiecznymi treściami w internecie (65 proc.), tymczasem czterech na pięciu rodziców nie zainstalowało na tablecie lub smartfonie dziecka żadnego programu ochronnego . Wydaje się, że wiele osób konieczność instalacji zabezpieczeń kojarzy tylko z komputerem, pomijając smartfon czy tablet, które również wyposażone są w liczne aplikacje i dostęp do internetu.
- Takich problemów nie mieli nasi rodzice i dziadkowie, więc to naturalne, że współcześni rodzice nie do końca wiedzą, jak radzić sobie z obecnością technologii w życiu ich dzieci. Warto otworzyć się na kilka nowości, skorzystać z porad i e-learningów, dzięki którym dorośli zapewnią najmłodszym odpowiednie warunki do bezpiecznych kontaktów z cyfrowymi narzędziami. Taką propozycję przygotowaliśmy w ramach programu Bezpiecznie Tu i Tam – mówi Ewa Krupa, prezes Fundacji Orange, która opracowała bezpłatny kurs internetowy dla rodziców o ochronie dziecka online.
Wysłuchaj, towarzysz, wspieraj
Dzieci korzystające z nowych technologii mogą natknąć się na różne zagrożenia. Wśród nich na kontakt z nieodpowiednimi treściami – wulgaryzmy, przemoc, pornografię, gry i aplikacje nieodpowiednie do wieku. Starszych dzieci może dotyczyć także zjawisko cyberprzemocy, sekstingu czy ryzykowne kontakty online. Na każdym etapie warto interesować się cyfrowymi aktywnościami najmłodszych, towarzyszyć im, rozmawiać i umawiać się na przestrzeganie konkretnych zasad.
- Warto dowiedzieć się, co tak naprawdę nasze dzieci robią w internecie. Często nasze przekonania na ten temat są bardzo stereotypowe i mało pogłębione. Sądzi się przykładowo, że wszyscy grają w gry, a nawet jeśli grają to często nie wiemy w co konkretnie, a to przecież spora różnica. – mówi Jacek Pyżalski, profesor Uniwersytetu im. A.Mickiewicza w Poznaniu, badacz edukacyjnych aspektów internetu.
Zaleca się, aby filmy, bajki, gry i inne aktywności wybierać wspólnie z dzieckiem z wcześniej wyselekcjonowanego zasobu. Rodzic powinien nauczyć młodego internautę podstawowych zasad bezpieczeństwa w sieci – tak jak uczy bezpieczeństwa w codziennym życiu.
- Co jest skuteczne? Uczenie się w działaniu – kiedy młodzi ludzie wspólne z rodzicami, czy nauczycielami wykorzystują w sensowny sposób technologie. W tym przypadku nacisk położony jest nie na same technologie tylko wartość ich wykorzystania. Jeśli za pomocą mediów robię coś sensownego dla siebie, kolegów ze szkoły, środowiska lokalnego, rozwijam się, to takie działanie ma sens. – dodaje prof. Jacek Pyżalski. Zaleca się, pokazywać dziecku w internecie treści i aktywności, które są wartościowe, pozytywne i rozwijające.
Technologiczne aspekty kontroli rodzicielskiej
Kontrola rodzicielska to także odpowiednie techniczne zabezpieczenie sprzętów (szczególnie tych używanych przez najmłodsze dzieci) – przede wszystkim poprzez programy antywirusowe i systematyczną aktualizację zapory systemowej. Warto też zapoznać się z opcjami, które dostępne są na różnego rodzaju przeglądarkach i stanowią ochronę przed szkodliwymi treściami w sieci, także na tabletach i na smartfonach. Dzięki nim dziecko trafi tylko na wyselekcjonowane materiały – odpowiednie dla jego wieku i etapu rozwoju. Warto zabezpieczyć tablet, smartfon czy telefon najmłodszych kodem PIN, hasłem lub gestem, aby w przypadku zgubienia lub kradzieży uniknąć utraty danych. Dodatkowo zaleca się, aby na urządzeniu ustawić ograniczenia związane z wiekiem, dzięki czemu określimy, które aplikacje może pobierać.
Praktyczne porady w sieci
Dorośli mogą poszukiwać informacji i dokształcać się w kwestii skutecznej ochrony dziecka w sieci. Dla rodziców dzieci w różnym wieku Fundacja Orange przygotowała kurs Bezpiecznie Tu i Tam, który dostępny jest bezpłatnie pod adresem: http://www.fundacja.orange.pl/kurs Dzięki niemu rodzic pozna rodzaje zagrożeń, na które może natknąć się młody internauta, sposoby zabezpieczeń, a także porady i wskazówki o tym, jak nauczyć dziecko przestrzegania ważnych zasad w kontakcie z technologiami. Całość podana jest w formie interaktywnych treści, filmów, animacji i krótkich quizów, które pomogą zapamiętać najważniejsze informacje. Kursanci mogą też zadać pytanie ekspertom. Kurs trwa około 1,5 godziny, ale każdy z 5 modułów można przejść osobno w dogodnym czasie.
E-learning jest częścią realizacji społecznej misji Fundacji Orange, która od 10 lat zajmuje się cyberbezpieczeństwem dzieci. Do tej pory nauczyła 35 tys. dzieci zasad bezpiecznego internetu na specjalnych warsztatach w szkołach i innych placówkach edukacyjnych, wsparła przygotowanie narzędzi ochrony on-line i brała udział w wielu kampaniach na rzecz przeciwdziałania zagrożeniom w sieci. Jest m.in. partnerem głównym obchodów Dnia Bezpiecznego Internetu. Organizacja została założona w 2005 roku i jest jedyną fundacją korporacyjną wśród telekomów w Polsce.
