Kolka u noworodka (czy kolka u niemowlaka) to zestaw charakterystycznych symptomów pojawiających się u dzieci od około 3 tygodnia do 5-6 miesiąca życia, łączonych głównie z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu pokarmowego.

Obecnie, mimo dużej częstotliwości występowania tej dolegliwości, nadal do końca nie wiemy, co stanowi konkretną przyczynę kolki (naukowcy, pediatrzy, a nawet psychiatrzy i psychologowie wyróżniają kilka powodów, w wyniku których obserwuje się swoiste symptomy). Regularnie występujące bóle brzuszka u noworodka lub niemowlęcia to ogromne wyzwanie nie tylko dla nowo narodzonego malucha, ale również dla jego rodziców - zachowanie spokoju i kierowanie się wskazówkami na EBM (czyli medycynie opartej na dowodach - Evidence Based Medicine), pozwoli na wspólne przetrwanie tego okresu oraz na ograniczenie zmartwień dotyczących zdrowia pociechy. Czym jest kolka, jakie są jej przyczyny, co na kolki u noworodka można stosować na co dzień, a z czego lepiej zrezygnować? Przekonaj się, jak zapobiegać kolce oraz jak rozpoznać kolkę u niemowlaka dzięki poradom zgromadzonym poniżej!
Przyczyny powstawania kolki u noworodka
Wielu przyszłych rodziców, poszukując podstawowych informacji o opiece nad noworodkiem, zadaje sobie jedno z najważniejszych pytań, dotyczące tego, czym jest kolka. U noworodka czy niemowlaka (do około 5-6 miesiąca życia) stanowi ona zespół objawów ze strony układu pokarmowego, wywołujących niedający się ukoić, silny płacz, zdecydowanie niepokojący większość rodziców. Przyczyny kolki u dziecka nie są do końca poznane, jednak lekarze i naukowcy wyodrębniają kilka hipotez, mogących stanowić podstawę charakterystycznych objawów. Wśród nich wyróżnia się:
- niedojrzałość układu pokarmowego (nadmierna produkcja gazów, słabe wykształcenie flory bakteryjnej w jelitach, zaburzenia motoryki jelit i inne);
- niedojrzałość układu nerwowego, sprzężona z nieadekwatną reakcją na stres i niezaspokojenie potrzeb niemowlęcia, co prowadzi do wywołania objawów ze strony układu pokarmowego;
- przyczyny alergologiczne, czyli alergie lub nadwrażliwość na niektóre ze składników zawartych w mleku naturalnym lub modyfikowanym.
Należy podkreślić z całą mocą, że powyższe elementy są hipotetycznymi przyczynami kolki u niemowlaka - oznacza to, że sposoby na to, jak zapobiegać kolce i jak łagodzić te dolegliwości również nie będą uniwersalne dla każdego maluszka.
Jak rozpoznać objawy kolki noworodkowej?
Jak rozpoznać kolkę u niemowlaka? Charakterystyczne objawy kolki to przede wszystkim:
- płacz trwający minimum 3 godziny na dobę (nie chodzi tu o płacz ciągły, ale o łączny czas płaczu);
- występowanie płaczu minimum 3 razy w tygodniu, w godzinach popołudniowych lub wieczornych;
- zaczerwienienie twarzy podczas płaczu, niemożność ukojenia łkania, charakterystyczne podkurczanie nóżek;
- niemożność wypróżnienia się przez dziecko, wydalanie dużej ilości gazów, wyraźne wzdęcie brzuszka.
Jeśli oprócz wymienionych powyżej objawów kolki u niemowlaka dziecko normalnie je, przybiera na wadze, nie ulewa dużych ilości pokarmów i nie ma gorączki, wówczas można mieć pewność, że te symptomy oznaczają kolkę u noworodka (czy też niemowlęcia). Należy wówczas zachować spokój i sięgnąć po sprawdzone sposoby na kolkę - domowe lub, w razie potrzeby - te z apteki.
Jakie są najlepsze sposoby na kolkę?
Co na kolki u noworodka sprawdza się najlepiej? Na początku warto zastosować tradycyjne metody, bez sięgania po suplementy i preparaty przeznaczone dla dzieci. Zaliczają się do nich takie czynności, jak: delikatny masaż brzuszka, „kręcenie” nóżkami (tak zwany „rowerek”), delikatne bujanie malucha, ograniczenie bodźców (zaciemnienie pokoju, pozostawienie dziecka jedynie z mamą, wyłączenie urządzeń elektronicznych emitujących dźwięki), przykładanie ciepłej pieluszki do brzuszka (lub termoforu z naturalnych materiałów przeznaczonego dla dzieci).
Jeśli powyższe metody nie przyniosą zamierzonego efektu, wówczas można rozważyć zmianę diety w następujący sposób - przy spożywaniu przez dziecko mleka modyfikowanego, warto zaopatrzeć w mleko dla niemowląt z problemami trawiennymi i kolką. Jeśli z kolei maluszek je z piersi, mama może na tydzień ograniczyć spożywanie pokarmów silnie alergizujących - chodzi tu zwłaszcza o białka mleka krowiego. Przy braku reakcji, rozwiązaniem często okazują się być się preparaty wspierające trawienie dostępne w aptekach - po konsultacji z pediatrą najlepiej sięgnąć po roztwory i krople enzymatyczne (wspomagające trawienie laktozy) lub po formuły z probiotykami, poprawiające funkcjonowanie flory bakteryjnej w jelitach małego pacjenta.