Świeżo upieczeni rodzice często obawiają się rozmaitych zagrożeń czyhających na ich pociechy.
Oczywiście odporność niemowlaka dopiero zaczyna się kształtować i proces ten potrwa praktycznie aż do osiągnięcia pełnoletności, jednak to właśnie w okresie niemowlęctwa nawet pozornie błahe dolegliwości mogą okazać się bardzo niebezpieczne. Jedną z nich jest odwodnienie. Podczas gdy u osoby dorosłej do wystąpienia odwodnienia dochodzi znacznie później, u małych dzieci wystarczy utrata 200-300 ml wody z masy ciała, by doszło do dość poważnego odwodnienia. Jakie objawy odwodnienia u dziecka są najbardziej charakterystyczne? Kiedy jest to niebezpieczne?
Jakie są objawy odwodnienia u dziecka?
Na początek warto podkreślić, że odwodnienie jest niebezpiecznym stanem zarówno dla młodszych, jak i nieco starszych dzieci. Także dorośli powinni się przed tym chronić. Szczególnie źle jednak znoszą je najmłodsze dzieci, u których do odwodnienia może dojść stosunkowo łatwo. Wystarczy cieplejszy dzień i nieco mniejsza ilość wypitych płynów niż zwykle. Wyjątkowo jednak trzeba na odwodnienie uważać szczególnie w czasie zatruć np. rotawirusami. Wówczas nawet 2-3 godziny wymiotów czy biegunka mogą doprowadzić do znacznej utraty wody. Objawy odwodnienia u dziecka można zauważyć dość łatwo, wiedząc, na co zwracać uwagę. U niemowląt będzie to na pewno mniejsza ilość oddawanego moczu. Będzie miał on też nieco ciemniejszą barwę. Jeśli mimo picia wody dziecko nie oddaje moczu, koniecznie trzeba wybrać się do lekarza. Niepokojącym objawem są też wysuszone śluzówki i np. płacz bez łez. Ponadto u dzieci pomiędzy 7 a 12 miesiącem życia w czasie odwodnienia można zauważyć zapadnięte ciemiączko.
Czy odwodnienia u niemowlaka należy się bać?
Trzeba mieć na uwadze, że u tak małego dziecka sytuacja szybko może stać się dramatyczna. O lekkim odwodnieniu mówimy przy utracie około 2% masy ciała w krótkim czasie. Łatwo obliczyć, że u dziecka ważącego np. 5 kg wystarczy zaledwie 100 ml wody. Wraz z wodą organizm traci także cenne elektrolity. To w dużej mierze dzięki nim prawidłowo funkcjonują poszczególne układy organizmu i wszelkie narządy wewnętrzne. Przy lekkim odwodnieniu wystarczy podawać np. słabą herbatkę z niewielką ilością cukru. Jest to dobra kuracja zwłaszcza przy zatruciach, ale też przy odwodnieniu spowodowanym wysoką temperaturą powietrza czy w czasie gorączki przy okazji innej infekcji. Znacznie bardziej niebezpieczne jest odwodnienie umiarkowane i ciężkie. O nich mowa gdy dochodzi do utraty około 4-10% masy ciała. Wówczas potrzebne jest podawanie specjalnych preparatów nawadniających – można je kupić w aptece bez recepty. Jeśli stan dziecka się nie poprawia, niezbędna będzie wizyta u lekarza, a być może nawet hospitalizacja. Długotrwałe odwodnienie może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia dziecka. Nierzadko odbija się to na funkcjonowaniu układu krążenia, pracy nerek czy układu nerwowego. U dziecka odwodnionego może dojść do zaburzeń rytmu serca, drżenia mięśni, obrzęków, a nawet niebezpiecznego wzrostu ciśnienia tętniczego. Pewne jest to, że choć w przypadku lekkiego odwodnienia nie należy panikować, a działać, to w sytuacji umiarkowanego i ciężkiego odwodnienia trzeba skontaktować się ze specjalistą.
