Bezdechy u niemowlaków urodzonych przed terminem występują częściej niż u dzieci donoszonych i są wynikiem niedojrzałości ośrodkowego układu nerwowego.
Bezdech jest przerwą w oddychaniu trwającą 20 sekund lub dłużej. Może mu towarzyszyć bradykardia (czyli zwolnienie akcji serca poniżej normy odpowiedniej dla wieku) i/lub sinica (czyli sine zabarwienie, najbardziej widoczne na błonach śluzowych, np. jamy ustnej lub paznokciach, spowodowane zwiększeniem ilości odtlenowanej krwi w organizmie). Bezdechy u wcześniaków to powracające przerwy w oddychaniu, które są często występują u dzieci urodzonych przedwcześnie (przed 37. tygodniem ciąży).
Można wyróżnić trzy rodzaje bezdechów:
- bezdechy centralne - te, które najczęściej przyczyniają się do bezdechów występujących u wcześniaków; wynikają z niedojrzałości ośrodków oddechowych (czyli ośrodków odpowiedzialnych za regulację procesu oddychania), które znajdują się w rdzeniu przedłużonym;
- bezdechy obturacyjne – spowodowane są niedrożnością dróg oddechowych;
- bezdechy złożone (mieszane) – pojawiają się, gdy ich przyczyna leży zarówno w zaburzeniach regulacji ośrodkowej oddychania, jak i w upośledzeniu drożności dróg oddechowych.
By rozpoznać bezdech u niemowlaka, należy zaobserwować brak ruchów klatki piersiowej oraz brak wypływu powietrza przez nos i usta (najłatwiej sprawdzić to przykładając ucho i policzek do ust i nosa dziecka) przez minimum 20 sekund. Objawami bezdechu mogą być zblednięcie/zasinienie skóry i błon śluzowych oraz zwolnienie akcji serca (tzw. bradykardia). Jeżeli rodzic stwierdzi brak oddechu, nie należy popadać w panikę, gdyż noworodkom (a w szczególności wcześniakom) zdarza się, tzw. oddychanie periodyczne. To zjawisko fizjologiczne polegające na występujących po sobie fazach zatrzymania oddechu (nie dłuższych niż 20 sekund!) i nagłych przyspieszenia oddechu.
Przyczyn występowania bezdechów u wcześniaka (a także donoszonego noworodka) jest bardzo wiele: zapalenie płuc, aspiracja do oskrzeli ciała obcego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica, przetrwały przewód tętniczy, spadek poziomu cukru we krwi, krwawienia wewnątrzczaszkowe. Rozpoznanie powracających bezdechów u wcześniaków, wynikających z niedojrzałości bobasa, można postawić dopiero po wykluczeniu wszystkich innych objawów.
Klaudia Kwiatkowska
