Autyzm to złożone zaburzenie rozwojowe, które może trwać całe życie, zwykle pojawia się we wczesnym dzieciństwie i wpływa na umiejętności społeczne, komunikacyjne, relacje międzyludzkie i samoregulację.
Czym jest autyzm?
Autyzm jest niepełnosprawnością rozwojową rozpoczynającą się w okresie niemowlęcym. W ostatnim dziesięcioleciu nasze rozumienie klinicznych objawów autyzmu zmieniło się radykalnie ze względu na lepsze zrozumienie zakresu zachowań obserwowanych w różnym wieku i na różnych etapach życia. Inną ważną kwestią jest uznanie, że istnieje kilka blisko spokrewnionych „chorób”, które mają te same podstawowe cechy, ale różnią się określonymi objawami i wiekiem zachorowania. Choroby te, w tym zespół Aspergera, atypowy autyzm i choroby rozpadające się, są zwykle koncepcyjnie uważane za należące do spektrum autyzmu (stąd popularny termin „zaburzenie ze spektrum autyzmu”). Obecne rozpowszechnienie autyzmu szacuje się na 16 przypadków na 10000 osób, ale po uwzględnieniu wszystkich form zaburzeń ze spektrum autyzmu szacowana częstość wzrasta do 63 przypadków na 10000 osób - znacznie przekraczając poprzednie dane.
Przyczyny powstawania autyzmu
Nie ma znanej pojedynczej przyczyny zaburzeń ze spektrum autyzmu, jednak uważa się, że jest to spowodowane nieprawidłową strukturą lub funkcją mózgu. Naukowcy nie znają dokładnej przyczyny autyzmu, ale badają wiele teorii, w tym związek między genetyką i problemami medycznymi.
Naukowcy uważają, że zarówno genetyka, jak i środowisko prawdopodobnie odgrywają rolę w ASD. Istnieje wielka obawa, że wskaźniki autyzmu wzrastały w ostatnich dziesięcioleciach bez pełnego wyjaśnienia. Naukowcy zidentyfikowali szereg genów związanych z tym zaburzeniem. Badania obrazowe osób z ASD wykazały różnice w rozwoju kilku obszarów mózgu. Sugerują, że ASD może być wynikiem zakłóceń w normalnym rozwoju mózgu na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Te zakłócenia mogą być wynikiem defektów genów, które kontrolują rozwój mózgu i regulują komunikację między komórkami mózgowymi.
Autyzm występuje częściej u dzieci urodzonych przedwcześnie. Czynniki środowiskowe mogą również odgrywać rolę w funkcjonowaniu i rozwoju genów, ale nie zidentyfikowano jeszcze żadnych konkretnych przyczyn środowiskowych. Teoria, że praktyki rodzicielskie są odpowiedzialne za ASD, dawno została obalona. Liczne badania wykazały, że szczepienia zapobiegające chorobom zakaźnym wieku dziecięcego nie zwiększają ryzyka autyzmu w populacji.
Objawy autyzmu dzieci
Nawet jako niemowlęta, dzieci z ASD mogą wydawać się inne, zwłaszcza w porównaniu z innymi dziećmi w ich wieku. Mogą nadmiernie skupiać się na pewnych przedmiotach, rzadko nawiązywać kontakt wzrokowy i nie angażować się w typowe paplaniny z rodzicami. W innych przypadkach dzieci mogą rozwijać się normalnie do drugiego, a nawet trzeciego roku życia, ale potem zaczynają się wycofywać i stają się obojętne na społeczne zaangażowanie.
Nasilenie ASD może być bardzo zróżnicowane i zależy od stopnia, w jakim komunikacja społeczna, nacisk na identyczność czynności i otoczenia oraz powtarzające się wzorce zachowań wpływają na codzienne funkcjonowanie jednostki. Każde dziecko jest inne. Jednak poniższe objawy, są uważane za czerwone flagi, które wskazują, że Twoje dziecko jest zagrożone autyzmem. Jeśli wykazuje którykolwiek z tych objawów, nie wahaj się skontaktować z lekarzem i poprosić o konsultacje:
- Niespójna odpowiedź lub jej brak na wezwanie dziecka;
- Brak uśmiechów ani radosnych min przez sześć miesięcy lub dłużej;
- Brak wymiany uśmiechów, dźwięków i innych wyrazów twarzy przez dziewięć miesięcy;
- Żadnego bełkotania przez 12 miesięcy;
- Żadnych gestów w przód i w tył, takich jak pokazywanie, wskazywanie, sięganie lub machanie przez 12 miesięcy;
- Brak wymawiania pojedynczych słów do 16 miesięcy;
- Brak sensownych, dwuskładnikowych zwrotów (bez naśladowania lub powtarzania) do 24 miesięcy;
- Jakakolwiek utrata mowy, gaworzenie lub zaburzone umiejętności społeczne w każdym wieku.
Iwona Szymbara
